Archive for January, 2012

Tree of Life

Tuesday, January 24th, 2012

                         

In meeste  mense se lewe is daar iewers ‘n boom – ‘n klimboom, kuierboom, skaduboom, biegboom, bidboom. Selfs al is dit net vir ‘n woonstelbewoner ‘n miniatuurboom, ‘n bonsai.

Philla “ontvoer” haar geliefde oupa uit die hospitaal om hom weer ‘n slag na sy geliefde Bos toe te neem. Toe hy sukkel om te loop, laai sy hom in ‘n kruiwa wat in ‘n erf staan. Oupa se gesig helder sommer op toe die ontsnapping slaag: “Dis die Boomste ding wat ek in jare gedoen het” sê hy opgewonde. In die bos gee sy vir hom ‘n klein sederboompie (bonsai) as geskenk. Hy kniel by die boompie,vat saggies aan elke takkie. Die rimpels op sy ou gesig glimlag met so ‘n blydskap dat sy weet: sy het reg besluit. Hy neem die boompie in sy arms: “Jy is die boomste boom wat ek nog met hierdie oë van my aanskou het.” (Uit: Boom, bomer, boomste – Elsabe Steenberg).

So het ek omtrent gevoel toe ek kort voor Kersfees ‘n twee-en-twintigjarige Acacia Galpinii (Apiesdoring) bonsai van my reisgenoot kry. ‘n Baie spesiale geskenk wat met eerbied versorg en gekoester moet word. In die natuur kan die pragbome 25-30meter hoog word, maar die boompie van my staan so 75cm hoog. Tog is dit ‘n perfekte voorbeeld van die mooi vorm en karakter wat ‘n volwasse boom vertoon.

Bome – soms simbolies geplant as teken van ‘n nuwe begin of herdenking. Tydens ons veertigjarige matriekreünie verlede jaar plant ons groep klasmaats ‘n boom op die skoolterrein as simbool van dankbaarheid en ook van nuwe groei vir die toekoms. Ons plant ook ‘n tydkapsule saam met die boom met briefies van die matrieks, foto’s en ook ons eksamenrooster van 1971. Van kleintyd af is dit my ritueel – saam met ‘n jong boompie wat geplant word, hoort ‘n tydpkapsule. Sal dit nie interessant wees om eendag weer die kapsules te gaan opgrawe nie!

In die bekroonde film van Terrence Malick, The tree of Life (2011) plant die pa (Bradd Pitt) simbolies ‘n boom naby hulle huis. Die verhaal speel af in ‘n plattelandse dorpie in Texas in die vyftigjare. Dit vertel die verhaal van die O’Brien-gesin: Pa, Ma en drie seuns. Dit is ‘n verhaal wat vrae vra oor lewe, lyding, dood en sin. Hoewel die drie seuns in hierdie plattelandse, byna idilliese omgewing grootword, word hulle ook blootgestel aan die realiteite van grootword. veral die onderliggende spanning tussen hulle ouers veroorsaak hul verwarring. Terwyl die ma aan hulle die die pad van Genade beklemtoon, lê die pa weer meer klem op die wet van die natuur en die noodwendigheid daarvan. Die gesin word ook nie tragedie gespaar nie, en wanneer die middelste seun in sy tienerjare tragies sterf, worstel elkeen van die gesin met die verwerking van die verlies. Die verhaal bestaan uit baie terugflitse, sommige wat selfs by die skepping gaan draai. Dit word hoofsaaklik gesien vanuit die die perspektief van die volwasse oudste seun (vertolk deur Sean Penn) wat as argitek werk in ‘n koue, kliniese gebou.Wanneer hy eendag sien hoe ‘n boom voor die gebou geplant word, laat dit hom dadelik terugdink aan die boom wat sy pa geplant het by hulle huis en hoe hulle (en die boom) saam gegroei en grootgeword het.

Kort voor Kersfees kry ek my laaste Chemoterapie vir die jaar. Die  Onkoloog verduidelik aan my die oorsprong van die chemomiddel Texotere. Die kernbestanddeel is Taxol – ‘n ekstrak wat verkry word uit die naalde van die Taxus brevifolia, ‘n tipe den wat voorkom in die Noorde van Amerika en Kanada (in Engels bekend as the Pacific Yew Tree). Die middel voorkom dat dat nuwe selvorming kan plaasvind en beperk so die groei van die kankergewasse.

Ek is opgewonde oor die inligting – van kleintyd af het ek ‘n voorliefde vir Konifere. Dié kersfees hoef ek dus eintlik nie ‘n kersboom te versier nie want ek dra ‘n kersboom se ekstrak in my bloed.  Praat van “getting high on Christmas!” Dus nie soos ons altyd gespot het” Oom rook Boom” nie maar oom word Boom-bedrup!  (Of bietjie grusamer: Oom bloei Boom).

Kort voor nuwejaar kuier ons in Philippolis. Ons gaan drink ons gebruiklike koffie by die Jobhuis en geniet die geselskap en inspirasie wat dit bied. Kort voor ons moet loop, sê ons kunstenaar-vriendin daar is ‘n geskenk wat sy vir my wil gee. Ek wonder wat dit kan wees. Sy bring een van haar skilderye wat ek al lankal bewonder, maar wat nog nie te koop was nie. Sy oorhandig dit aan my met die woorde: “Ek weet dat jy al lank na die skildery kyk en ek gee dit graag vir jou as geskenk” Ek is oorstelp. Dis waar. Vir etlike jare al bewonder ek die skildery. Nou is dit my inspirasie-geskenk vir die nuwe jaar.

Terug in Welkom hang ek die skildery op ‘n prominente plek in die sitkamer. Sodat ek dit daagliks kan sien en die impuls van kreatiwiteit ervaar. Die skildery is getiteld” My creation fot my Creator.”  Graag wil ek in die nuwe jaar skeppend wees in diens van die Skepper.

Die skildery herinner my ook die waarheid uit “Tree of Life”  Genade lei tot ware vervulling van jou lewensdoel. Mev O’Brien verwoord dit as volg:         ” The nuns taught us that no one who loves the way of grace ever comes to a bad end. Help each other. Love everyone. Every leaf. Every ray of light. Forgive. ”

So kan dit die Boomste Jaar wees.

                                

 

Mooi Toekomsstraat

Saturday, January 7th, 2012

 

                      

By die wisseling van die jaar dink mens onwillekeurig terug aan jou lewe en die pad tot by die jaar 2012. Langs hierdie pad het jy by verskeie adresse gewoon. Net ‘n handjievol mense bly hulle lewe lank slegs by een adres.

 Ek het so bietjie ‘n lys opgestel van al die straatadresse waar ek van kleintyd af tot nou gebly het. So lyk die lysie:

Anderson, Dawkins, Kervel, Flora, Aberdeen, Henry, Van Ryneveld, Pinewoods, Victoria,Shapiro, Tainton, Ibis, Drongo, Agulhas, Buren, Tobie Mullerstraat

16 adresse  altesaam..

Soms kan dit gebeur dat mens se omstandighede sodanig is dat dit jou wil laat sê: Ek bly in Tamatie straat. Spreekwoordelik ‘n slegte adres om in te bly. As Tamatiestraat op die Monopolybord moes wees, sou dit net na die Go blokkie gewees het, dws  in Bruinstraat.

 Soms wil mens sommer vir jou adres die skuld gee vir alles wat nie reg is in jou lewe nie. As ek net op ‘n ander plek, dorp, stad, provinsie of land kon bly , sou my lewe anders wees, is die verweer.

 Die brief wat  Jeremia aan die ballinge stuur in Jer 29, gee egter vir mense wat by hulle ou (ongeliefde) adres bly, ‘n nuwe uitsig, as’t ware ‘n venster met ‘n nuwe uitsig.

 Die brief, wat jeremia met twee boodskappers, Elasa en Gemarja stuur, bevat ‘n goeie tyding, maar nie vir die ontvangers nie – eers hulle kinders sal baat – Oor presies 70 jaar sal ek Babel straf en julle onder my sorg neem…

 Tog is daar ook vir hulle hoop:want Die boodskap wat Jeremia aan hulle moet oordra, bevat hoop vir hulle en die toekoms:

“Ek weet wat Ek vir julle beplan, sê die Here: voorspoed en nie teenspoed nie; Ek wil vir julle ’n toekoms gee, ’n verwagting!” (Jer 29:11)

 Om  egter by die visie uit te kom wat God vir hulle het, sal hulle moet verhuis, want tans word hulle hele wêreld gekleur deur die omstandighede waarin hulle is:

 Hulle is die mense van Ballingstraat.

Hulle huise is almal in ‘n enerse grys geverf. Geen tuine, geen blomme maar veral geen bome want boomplant is tog ‘n geloofsaak…

 Nog ‘n kenmerk van die huise in Ballingstraat – geeneen het ‘n posbus nie, want hulle verwag nie meer ‘n boodskap nie…

 En voor almal se vensters hang ‘n dik donker gordyn van uitsigloosheid. Kyk nie meer om die dag te sien breek en die seisoene te sien verander nie.

 Die huise en die bewoners van Ballingstraat sou hulle straat wou herdoop na Bedrukstraat. Want hulle is bedruk. Beswaard. Mismoedig. Melankolies. Moedeloos. Sonderhoopstraat.

 Dan gebeur iets verrassend. By elke posbuslose huis in Ballingstraat klop daar ‘n boodskapper met ‘n brief.

 Party lees net die eerste woorde van die eerste sin – oor presies  sewentig jaar en gooi dan die brief eenkant. Ander lees darem dat die straf Babel gaan toekom en glimlag wrang- dis hoog tyd , maar dan is ek al lankal dead and gone, wat help dit tog. Sommige lees egter die hele brief en hoor die briefskrywer se beloftehart klop. Ek wil vir julle ‘n toekoms gee – ‘n verwagting.

Bou huise en bewoon dit, lê tuine aan.

 Daarom die opdrag: Leef voluit daar waar ek julle geplaas het. Al woon julle tans nog in Ballingstraat, het ek reeds julle adres verander na Mooi Toekomsstraat. Ek wil vir julle ‘n toekoms gee, ‘n verwagting.

 Mooi Toekomsstraat. Wat ‘n besondere straat is dit nie! Ek was so opgewonde toe ek die dag ontdek dat daar in Flamingopark,  Welkom ‘n straatjie is met die naam van Mooi Toekomsstraat. Oppad van my blyplek in Ibisstraat moes ek gereeld met Mooi Toekomsstraat ry as ek winkel toe gaan. Dan het ek altyd gedink dit sal lekker wees om in ‘n straat met so naam te bly.

 Want aan die bewoners van Mooi Toekomsstraat word daar nege beloftes gegee in Jeremia 29: God self is die Beloftemaker, inisieerder:

 Beloftes

  1. Ek julle onder my sorg neem
  2. Julle na Jerusalem terugbring
  3. Ek beplan vir julle voorspoed
  4. Ek gee vir julle ‘n toekoms, ‘
  5. Ek gee julle ‘n uitsig, ‘n verwagting
  6. Ek sal julle gebede verhoor
  7. Julle sal my wil ken
  8. Julle sal my ontmoet
  9. Ek sal julle bymekaar maak tussen die nasies

 Ten einde in Mooi Toekomsstraat te kan woon, moet mens eers ‘n paar ander adresse bewoon:.

 Kripstraat

Wie in die gees by die Kripkind in die stal kniel en hulde aan Hom bring omdat Hy sy Hemelstraat-adres verruil het vir Kripstraat, is gereed vir die volgende adres.

Kruisstraat

Dis seker die belangrikste straat warin jy moet woon voor jy eendag MooiToekomsstraat kan betrek – die huise in Kruisstraat het bloedrooi kosyne wat herinner aan die bloed van die lam wat geslag om versoening te bring. In Kruisstraat word mens klein voor die groot waarheid, dat jy nie self die prys van jou blyplek in Kruisstraat kan betaal nie, jy moet aanvaar dat dit reeds vir jou betaal is. Hier leer jy dus nederige oorgawe. Dan kan jy verhuis na die volgende adres:

 Klipstraat.

 Klipstraat se naam is misleidend. Hier verwag mens uitsiglose huise, maar word juis verras deur oop deure!  Klipstraat  herinner ons aan die klip wat voor die graf geplaas was en wat weggerol is met die opstanding. Mense van klipstraat weet dat Jesus die dood se klipswaar oorheersing oorwin het. Dan is jy gereed vir die volgende straat:

 Koningstraat

 Wie hier woon erken Jesus se heerskappy oor sy/haar lewe, verhoudings, werk, besluite….In die straat leer mens dag-vir-dag gehoorsaamheid – ‘n fyn luister na die stem van die herder-koning.

 Mooi Toekomsstraat

 Wie die pad gevolg het – Krip-, Kruis-, Klip- en Koningstraat weet dat hulle huis in Mooi Toekomsstraat ‘n werklikheid is. Dat daar vir hulle ‘n uitsig, ‘n verwagting is.

 Mag 2012 se adres vir elkeen Mooi Toekomsstraat wees.

 Mooi bly!